هر موتورسواری حتماً حداقل یک بار راجع به بهترین روغن موتورسیکلت از دیگران پرس‌وجو کرده است. انتخاب روغن مناسب شاید در نگاه اول ساده به نظر برسد، اما همین موضوع می‌تواند عمر موتور شما را چند برابر کند یا برعکس، باعث خرابی زودرس آن شود. روغن موتور فقط روان‌ساز نیست؛ نقش حیاتی در خنک‌کاری، کاهش اصطکاک و محافظت از قطعات داخلی دارد.
در این مطلب قرار است به شما بگوییم هنگام خرید روغن موتور به چه نکاتی توجه کنید، چه روغنی برای موتور شما مناسب‌تر است و در نهایت ۶ برند برتر موجود در بازار ایران را معرفی کنیم.
انواع روغن موتورسیکلت
انتخاب نوع روغن موتور یکی از مهم‌ترین تصمیم‌هایی است که می‌توانید برای سلامت موتورسیکلت خود بگیرید. برخلاف تصور رایج، همه‌ی روغن‌ها شبیه به هم نیستند و هرکدام ویژگی‌ها و کاربرد خاص خود را دارند. در ادامه، انواع اصلی روغن موتورسیکلت را همراه با مثال‌هایی از کاربردشان بررسی می‌کنیم تا راحت‌تر بتوانید بهترین روغن موتورسیکلت را انتخاب کنید.
روغن معدنی (Mineral)
روغن‌های معدنی ساده‌ترین و اقتصادی‌ترین گزینه‌ی موجود در بازار هستند. این روغن‌ها از نفت خام تولید می‌شوند و بیشتر برای موتورسیکلت‌های قدیمی یا کم‌کار مناسب‌اند، چرا که تحت فشار یا گرمای زیاد کیفیت خود را سریع‌تر از دست می‌دهند.
برای مثال، اگر موتور شما یک هوندا CG125 قدیمی است که فقط هفته‌ای چند بار از آن استفاده می‌کنید، روغن معدنی می‌تواند پاسخگوی نیازتان باشد. اما برای استفاده‌ی روزمره و طولانی‌مدت، چندان توصیه نمی‌شود. شاید فکر کنید با خرید این نوع روغن صرفه‌جویی کرده‌اید، اما در حقیقت این روغن زودتر کارایی خود را از دست می‌دهد و مصرف سوخت شما را هم بالا میبرد.
روغن نیمه‌سنتتیک (Semi-Synthetic)
این نوع روغن ترکیبی از روغن معدنی و تمام‌سنتتیک است و به همین دلیل هم دوام بهتری دارد و هم قیمت آن معقول‌تر از روغن تمام‌سنتتیک است. روغن نیمه‌سنتتیک برای استفاده درمناطق سردسیر یا طی فصول سرد سال کارایی مناسبی دربرابر محافظت از موتور دارد.
به عنوان مثال، اگر هر روز با موتورتان رفت‌وآمد دارید یا حتی به‌عنوان پیک فعالیت می‌کنید و موتورهایی مثل پالس یا آپاچی دارید، روغن نیمه‌سنتتیک انتخابی مطمئن و اقتصادی به شمار می‌آید.
روغن تمام‌سنتتیک (Fully Synthetic)
اصلی‌ترین تفاوت میان روغن تمام‌سنتتیک و روغن‌های دیگر، به فرمول ساخت آن برمی‌گردد. روغن سنتتیک از ترکیبات شیمیایی ویژه و بسیار خالص‌تری تولید می‌شود که بالاترین سطح محافظت را برای موتور فراهم می‌کند. این روغن حتی در دماهای بالا و کارکردهای سنگین هم کیفیت خود را حفظ می‌کند و به کاهش اصطکاک و رسوبات در موتور کمک می‌کند.
روغن تمام‌سنتتیک عمدتاً برای موتورسیکلت‌هایی با حجم موتور بالا (بالاتر از ۲۰۰ سی‌سی) مناسب است. برای مثال اگر یک دوکاتی، وسپای پیشرفته یا حتی آپاچی ۲۰۰ دارید و عادت دارید موتور را در مسیرهای طولانی یا پرترافیک برانید، این نوع روغن می‌تواند بهترین روغن موتور برای شما باشد.
بهترین روغن موتورسیکلت چه ویژگی‌هایی دارد؟
انتخاب روغن موتور فقط به مارک یا قیمت محدود نمی‌شود. اگر می‌خواهید انتخاب درستی داشته باشید و بعداً با هزینه‌های اضافی تعمیر موتور روبه‌رو نشوید، حتماً به این موارد دقت کنید:
ویسکوزیته یا گرانروی
یکی از مهم‌ترین مشخصاتی که روی هر ظرف روغن نوشته شده، ویسکوزیته است. این عدد نشان می‌دهد که روغن در سرما و گرما چقدر غلیظ یا رقیق می‌شود. عدد اول (قبل از W) مربوط به روانی روغن در هوای سرد است. هرچه این عدد کمتر باشد، موتور در استارت سرد راحت‌تر روشن می‌شود. عدد دوم (بعد از W) مربوط به مقاومت روغن در دمای بالا است. عدد بالاتر یعنی روغن در دمای بالا غلیظ‌تر باقی می‌ماند و بهتر از قطعات محافظت می‌کند. برای مثال، 10W-40 یعنی روغن در هوای سرد مثل روغن‌های «۱۰» عمل می‌کند (روان‌تر و راحت‌تر پمپاژ می‌شود) و در دمای بالای موتور، مثل «۴۰» عمل می‌کند (چسبندگی‌اش را از دست نمی‌دهد).
اگر ویسکوزیته‌ی روغن کمتر از چیزی باشد که موتور نیاز دارد، لایه‌ی محافظ بین قطعات فلزی خوب تشکیل نمی‌شود و احتمال ساییدگی بالا می‌رود. برعکس، اگر ویسکوزیته خیلی بالا باشد، موتور در استارت سرد و دورهای پایین به سختی کار می‌کند.
این که چه نوع روغن بهترین روغن موتورسیکلت محسوب می‌شود بستگی به مدل موتور، نوع استفاده و حتی آبوهوایی دارد که در آن موتور را استفاده می‌کنید.
- برای موتورهای معمولی ۱۲۵ تا ۱۵۰ سی‌سی که در شهر استفاده می‌شوند، مثل هوندا CG یا کلیک، روغن 10W-40 یا 20W-50 معمولاً گزینه‌های خوبی هستند.
- برای موتورهای پرقدرت‌تر مثل آپاچی یا پالس ۲۲۰، استفاده از روغن 10W-40 نیمه‌سنتتیک یا تمام‌سنتتیک توصیه می‌شود، چون این موتورها در دور بالا و فشار زیاد کار می‌کنند.
- اگر در مناطق گرم‌سیر زندگی می‌کنید، عدد دوم بهتر است بالاتر باشد (مثل 20W-50). در مناطق سردسیر یا برای استارت راحت صبح‌ها، عدد اول بهتر است پایین باشد (مثلاً 5W-40 یا 10W-30).
شاخص‌های استاندارد (API، JASO)
روی بسیاری از روغن‌ها علامت‌های API (استاندارد آمریکا) یا JASO (استاندارد ژاپن برای موتورسیکلت‌ها) را می‌بینید. این شاخص‌ها نشان می‌دهند روغن در چه تست‌هایی قبول شده و چه کیفیتی دارد.
مثلاً استاندارد JASO MA2 برای موتورسیکلت‌هایی که کلاچ تر دارند (مثل اغلب موتورهای موجود در ایران) خیلی مهم است. این شاخص تضمین می‌کند که روغن باعث لغزش کلاچ نمی‌شود و عملکرد موتور و گیربکس در طولانی‌مدت پایدار می‌ماند. قبل از خرید حتماً به این موارد روی قوطی دقت کنید تا مطمئن باشید روغن متناسب با ساختار موتور شماست.
اصل بودن روغن
بازار روغن موتور پر شده از نمونه‌های تقلبی و غیراصل. بعضی از این روغن‌ها حتی بطری‌ها و بسته‌بندی‌هایی کاملاً مشابه نمونه‌های اصلی دارند که تشخیص آن‌ها را از بهترین روغن موتورسیکلت اصل سخت می‌کند. به همین دلیل خیلی مهم است که همیشه از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید و حواس‌تان به هولوگرام، لیبل اصالت و سایر نشانه‌های امنیتی روی بسته‌بندی باشد.
ممکن است یک روغن تقلبی در کوتاه‌مدت هزینه‌ی کمتری داشته باشد، اما استفاده از آن می‌تواند باعث آسیب جدی به موتور و قطعات حساس شود و در نهایت خرج‌های سنگینی روی دست شما بگذارد که حتی گاهی چند برابر قیمت روغن اصل است. پس بهتر است برای حفظ سلامت موتور و صرفه‌جویی بلندمدت، از روغن اصل و باکیفیت استفاده کنید.
نوع روغن موتور
یکی از بهترین راه‌ها برای انتخاب روغن مناسب، مراجعه به دفترچه راهنمای موتورسیکلت است. تولیدکننده‌ها در دفترچه مشخص کرده‌اند که موتورشان به چه نوع روغنی با چه ویژگی‌هایی نیاز دارد. اگر دفترچه راهنما در دسترس ندارید، می‌توانید از تعمیرکارهای مجرب یا نمایندگی رسمی موتورتان مشورت بگیرید تا نوع روغن مناسب را به شما معرفی کنند.
خیلی از موتورسواران فکر می‌کنند هرچه روغن گران‌تر باشد، بهتر است، اما همیشه اینطور نیست. برای مثال، اگر در دفترچه راهنمای موتورسیکلت‌تان روغن نیمه‌سنتتیک نوشته شده، ریختن روغن تمام‌سنتتیک لزوماً انتخاب بهتری نیست و حتی ممکن است به موتور آسیب بزند. همیشه مشخصات کارخانه را در اولویت قرار دهید.
حجم موتور
حجم موتور (بر حسب سی‌سی) یکی از عوامل کلیدی در انتخاب نوع و درجه‌ی روغن مناسب است. معمولاً هرچه حجم موتور بالاتر باشد، موتور تحت فشار و حرارت بیشتری قرار می‌گیرد و نیاز به روغنی با مقاومت بالاتر (و ویسکوزیته‌ی مناسب‌تر) دارد.
اگر از روغنی استفاده کنید که حجم آن کمتر یا کمتر از مقدار توصیه‌شده است، ممکن است نتواند به‌خوبی قطعات موتور را پوشش دهد و باعث ساییدگی یا آسیب زودرس شود. از طرف دیگر، استفاده از حجم روغن بیشتر از نیاز موتور، ممکن است باعث افزایش فشار داخلی موتور و ایجاد نشتی یا آسیب به واشرها و قطعات شود.
پس همیشه سعی کنید طبق توصیه‌ی سازنده، مقدار روغن را به دقت انتخاب کنید تا بهترین عملکرد و دوام را برای موتورتان فراهم کنید. جدول زیر حجم موتور و روغن‌گیری موتورسیکلت‌های رایج در ایران را نشان می‌دهد:
| مدل موتورسیکلت | حجم موتور (سی‌سی) | حجم تقریبی روغن (لیتر) | نوع روغن پیشنهادی |
|---|---|---|---|
| هوندا CG125 | ۱۲۵ | ۱ | 20W-50 نیمه‌سنتتیک یا معدنی |
| پالس 180 / 220 | ۱۸۰/ ۲۲۰ | ۱.۲ – ۱.۳ | 20W-50 نیمه‌سنتتیک |
| آپاچی 180 | ۱۸۰ | ۱.۳ | 10W-40 نیمه‌سنتتیک یا تمام‌سنتتیک |
| وسپا (اسکوتر) | ۱۵۰ | ۰.۸ | 10W-30 یا 10W-40 سنتتیک |
| بنلی TNT 250 | ۲۵۰ | ۱.۳ | 10W-40 تمام‌سنتتیک |
***نکته:
حجم موتور نشان‌دهنده‌ی ظرفیت محفظه‌ی احتراق است، اما میزان روغن موردنیاز در موتور همیشه بیشتر است چون باید کل سیستم روان‌کاری (کارتر، کانال‌ها و…) را پوشش دهد. برای همین مثلاً یک موتور ۱۲۵ سی‌سی معمولاً به حدود ۰.۹ لیتر روغن نیاز دارد.
معرفی ۶ مدل از بهترین روغن‌های موتورسیکلت موجود در بازار ایران
حالا که با انواع روغن موتور و نکات مهم برای انتخاب آن آشنا شدید، وقت آن رسیده که چند نمونه از برندهای معتبر موجود در بازار ایران را معرفی کنیم. در این بخش، ۶ مدل از بهترین روغن‌های موتورسیکلت را بررسی می‌کنیم؛ شامل ۲ روغن تمام‌سنتتیک، ۲ روغن نیمه‌سنتتیک و ۲ روغن معدنی که هم از نظر کیفیت امتحان خود را پس داده‌اند، هم در بازار به‌راحتی در دسترس‌اند.
1. پروتک 10w50 SL (تمام‌سنتتیک)
یک روغن تمام‌سنتتیک پیشرفته ساخت ایران تحت لیسانس آلمان که مخصوص موتورسیکلت‌های مدرن و با حجم ۱ لیتر است. با گرانروی 10W-50 و استاندارد API SL، در تمام فصول به‌ویژه در مناطق گرم، عملکرد بالایی دارد. این روغن برای موتورسیکلت‌هایی مثل بنلی 150 تا 300، انواع تریل و کراس و KTM 150 و 250 عالی است.
مزایا: محافظت عالی از موتور، کاهش اصطکاک، بهبود شتاب‌گیری و افزایش عمر موتور
2. کاسترول مگناتک 10W-40 SN (تمام‌سنتتیک)
یک روغن تمام‌سنتتیک (حجم ۱ لیتر) با کیفیت بالا از برند معتبر کاسترول که با گرانروی 10W-40 و استاندارد API SN، محافظت و عملکرد عالی را برای موتورهای بنزینی فراهم می‌کند. فرمول خاص مگناتک با مولکول‌های هوشمند، چسبندگی فوق‌العاده‌ای روی قطعات موتور ایجاد می‌کند تا در لحظه‌ی استارت، از سایش و اصطکاک جلوگیری شود.
مزایا: کاهش مصرف سوخت، افزایش عمر موتور و روان‌کاری بی‌نقص
3. ساتل 20W-50 SL (نیمه‌سنتتیک)
این روغن نیمه‌سنتتیک با حجم ۱ لیتر و گرانروی 20W-50 و استانداردهای API SL و JASO MA/MA2، انتخابی خوب برای موتورسیکلت‌های چهارزمانه است. از نظر مشخصات فنی، این روغن در برابر گرما بسیار مقاوم است و تا ۲۴۰ درجه سانتی‌گراد بدون مشکل دوام می‌آورد. در هوای سرد هم با نقطه ریزش ۲۷- درجه، روانی خود را حفظ می‌کند. همچنین با شاخص گرانروی ۱۲۵ و عدد گرانروی ۲۰.۴ در دمای ۱۰۰ درجه، پایداری خوبی در دماهای بالا دارد. فراریت پایین (۶ درصد) و قلیاییت مناسب (۷) هم به این معنی است که کمتر تبخیر می‌شود و در برابر اسیدی‌شدن بهتر مقاومت می‌کند.
مزایا: محافظت در برابر سایش، پایداری گرانروی و عمر طولانی موتور
4. لوبرینو 20W-50 SL (نیمه‌سنتتیک)
این روغن نیمه‌سنتتیک با حجم ۱ لیتر، توسط لوبرینو تولید شده است. با گرانروی 20W-50 و استاندارد API SL/CF-4، این روغن برای موتورسیکلت‌ها گزینه‌ای مطمئن است. فرمول این روغن بر پایه‌ی روغن پارافینیک هیدروژنه همراه با ادتیوهای مرغوب ساخته شده که باعث کاهش اصطکاک، محافظت بهتر از قطعات و بهبود طول عمر موتور می‌شود.
مزایا: تطبیق با شرایط متنوع آبوهوایی ایران، محصول چندکاره و بادوام
5. زادو SAE 20W-50 SL (معدنی)
این روغن معدنی از برند زادو که تحت لیسانس انگلستان تولید می‌شود، با حجم ۱ لیتر، گرانروی 20W-50 و استاندارد API SL، یکی از بهترین روغن‌های موتورسیکلت است. این محصول تاییدیه‌های بین‌المللی مختلفی مانند CE اروپا و استانداردهای مدیریتی ISO 9001، 14001 و 18001 را دارد.
مزایا: فرمول بر پایه‌ی روغن پارافینیک با شاخص گرانروی بالا و مواد افزودنی ضدسایش، ضد اکسیداسیون و پاک‌کننده
6. ایرانول 8000 20W-50 SJ (معدنی)
ایرانول 8000 یک روغن معدنی باکیفیت و مقرون‌به‌صرفه است که با حجم ۱ لیتر، گرانروی 20W-50 و استاندارد API SJ، به‌طور خاص برای محافظت از موتور خودروهای داخلی طراحی شده. پیشنهاد می‌شود این روغن را هر ۴ تا ۶ هزار کیلومتر تعویض کنید تا موتور همیشه در بهترین وضعیت باقی بماند. بسته‌بندی مقاوم و قیمت اقتصادی هم آن را به گزینه‌ای قابل‌اعتماد برای رانندگان ایرانی تبدیل کرده است.
مزایا: کاهش مصرف روغن، جلوگیری از سایش قطعات و افزایش عمر مفید موتور
جمع‌بندی
انتخاب بهترین روغن موتورسیکلت، یکی از مهم‌ترین عوامل در حفظ سلامت و کارایی موتور شماست. با توجه به نوع موتور، شرایط آبوهوایی و استانداردهای لازم، می‌توانید از بین انواع روغن‌های معدنی، نیمه‌سنتتیک و تمام‌سنتتیک گزینه‌ی مناسب خود را انتخاب کنید.
اگر موتورسوار هستید و به دنبال کسب درآمد با موتور خود هستید، فرصت را از دست ندهید! با ثبت‌نام پیک موتوری در اسنپ‌باکس به‌عنوان پیک موتوری، می‌توانید به راحتی و با موتورتان درآمد خوبی کسب کنید و از مزایای یک سیستم حرفه‌ای بهره‌مند شوید.
